Herman van Engen
blikt terug op zijn voorgangers

Zelf ben ik voorzitter van HSG geworden in april 2008 op een bijzondere ledenvergadering. Dat was nodig, omdat er een bestuurscrisis was ontstaan in het najaar van 2007, waarbij voorzitter en secretaris opstapten. Voorzitter was Han van Leeuwen, secretaris Henk van Diermen, die deze functie nog steeds bij de Stichts-Gooise Schaakbond vervult. Zij voelden zich persoonlijk beledigd door een ander bestuurslid. Aantreden in zo’n situatie is lastig, maar door mijn bestuurservaring bij HSG was ik een van de mensen die het kon doen. Een maand later werd HSG voor het eerst in zijn bestaan landskampioen en kon ik een van de prettigste taken van de voorzitter vervullen: bijdragen aan de huldiging van het eerste team. Dat heb ik nog drie keer mogen meemaken.
Begin 1975 ben ik lid van HSG geworden, na een verhuizing uit Groningen. Voorzitter was toen Harkema, maar nadrukkelijk aanwezig op vele clubavonden was ook Piet de Ruiter. Nadrukkelijk in de zin van iemand die je begroette, altijd vriendelijk en belangstellend. Pas later heb ik kennis genomen van wat hij voor HSG heeft betekend, voorzitter in de crisisjaren en in de oorlogsjaren. Dat hij ook goed kon schaken blijkt wel uit het feit dat hij meermalen clubkampioen was.

Steven Harkema kwam op mij over als iemand van de oude stempel, streng op de ledenvergaderingen. Later heb ik hem ook persoonlijk leren kennen, ik kwam soms bij hem thuis en hij is ook bij mij wel op bezoek geweest. Dan zat hij op zijn praatstoel en ging het bijvoorbeeld over Friesland. Harkema was eigenaar van een boekhandel in de Havenstraat. Uiteraard verkocht hij ook schaakboeken. Hij bleef tot zijn dood de schaakclub bezoeken, voor de gezelligheid, het potje schaak en een borrel. Mijn zoon Jerre vertelde dat hij tijdens de partij even ‘afwezig’ kon zijn, om vervolgens gewoon weer door te spelen.

Jan Hogenbirk was zo’n iemand als Euwe, uiterst efficiënt en op vele borden tegelijk spelend. Hij was leraar economie, schrijver van een reeks zeer succesvolle boekhoudboeken, medewerker van De Gooi- en Eemlander voor de schaakrubriek, en bestuurslid bij HSG sinds 1961: eerst intern wedstrijdleider, vanaf 1969 penningmeester, en voorzitter van 1976-1989 met een onderbreking van de periode 1981-1985. Ook was hij 22 jaar lang penningmeester van de Stichts-Gooise Schaakbond. En vermoedelijk had hij nog meer nevenfuncties, maar daarvan ben ik niet op de hoogte. In die laatste tussenperiode was Fokko Tuin voorzitter. Fokko kende ik uit het bancaire schaak. Hij werkte bij een beleggingskantoor, kwam uit het noorden van het land. Hij is niet zo lang lid geweest van HSG, want hij verhuisde naar Bussum. Jan Hogenbirk bleef wel lid van HSG, maar hij verhuisde naar Langerak waar hij directeur van een middelbare school werd. Helaas kreeg hij op relatief jonge leeftijd problemen met zijn hart en moest hij zijn loopbaan als schooldirecteur opgeven. Hij herstelde toch zo voorspoedig dat hij later secretaris werd van de Koninklijke Nederlandse Schaakbond, en trad dus zo in de voetsporen van Van Lennep, Meijer en De Ruwe. Helaas kreeg hij opnieuw problemen met zijn gezondheid en overleed in 2000, net op het moment dat hij een huis had laten bouwen in Hilversum.

Rob Hardy is twee jaar voorzitter geweest, hij bedankte als lid omdat hij het te druk kreeg met zijn maatschappelijke carrière. Als ik me goed herinner kocht hij winkelpanden voor de Hema en reisde het hele land door. Rob werd in 1991 opgevolgd door de te vroeg overleden  Piet Koomen, een uiterst beminnelijke man, met wie ik goede betrekkingen onderhield. Hij was ook teamleider van het eerste team.

In 1995 werd Gijs Bruggeman voorzitter, een gepensioneerd waterbouwkundig ingenieur, die een boerderij gekocht had richting Bilthoven. Ik was in die tijd jeugdleider en we hebben diverse vergaderingen in zijn huis gehad. Gijs was een gezellige man, een sterke en verraderlijke schaker. Ook hij is niet zo lang lid van HSG geweest, omdat hij in Spanje ging wonen.

In 2002 nam Bert Mostertman het voorzitterschap op zich. Bert was een joviale man, die met name samen met Michael de Vos hield van luidruchtig praatschaak. Zij pendelden ook samen met de trein naar Amsterdam, en ik heb een aantal keren mogen aanschouwen hoe dan een schaakbord op tafel kwam en de heren een demonstratie gaven van hun schaken. De meeste passagiers waren verbaasd maar moesten er wel om lachen. Het was duidelijk geen stiltecoupé! In het najaar van 2003 had Bert problemen met zijn stem, en wat we vreesden werd werkelijkheid: hij had keelkanker en stierf hieraan in februari 2004. Een enorme klap, in de eerste plaats voor zijn gezin, maar ook voor HSG, dat zijn gangmaker miste. We herdenken Bert ieder jaar door te snelschaken om de Bert Mostertmantrofee. Zijn gezin is daar meestal bij aanwezig, ze zorgen voor prijzen.

Mijn directe voorganger is Han van Leeuwen. Han is een zeer aimabel persoon, die sterk is in het scheppen van een goede sfeer. Hij is jarenlang teamleider geweest van Utrecht 1. Hij kwam terecht in een conflict en bedankte als lid. Jan Stomphorst haalde hem over lid te worden van HSG, waar hij onmiddellijk het teamleiderschap van HSG 2 op zich nam.

De naam Jan Stomphorst is al gevallen. Hij is formeel geen voorzitter van HSG, maar had het gemakkelijk kunnen zijn. Toen ik lid werd, was hij intern wedstrijdleider met een reputatie, waar hij zelf soms van schrok. Als Jan belde ‘moest’ je spelen. De laatste 25 jaren was hij teamleider van HSG 1. Vier keer kampioen van Nederland, en het laatste jaar vol gemaakt om de neergang zo goed mogelijk te begeleiden. Als teamleider is Jan het gezicht van HSG geweest, en vervulde hij dus een voorzitterstaak. Niet vreemd dat Hans Ree hem een keer als zodanig betitelde in een artikel over Monaco. Jan is bestuurslid van de KNSB voor topsport, een lastige taak in verband met de economische crisis.

Herman van Engen

Herman van Engen trad in september 2012 af als voorzitter, na vier enerverende jaren. Martin Koekkoek volgde hem op.