HSG 2.0

Ik zocht een sponsor, ik vond de ML2008

Het zal je maar gebeuren als club: je raakt je sponsor kwijt in de aanloop naar het 125-jarig jubileum. Een nieuwe sponsor vinden? Van het kaliber Joop van Oosterom, een van de grootste schaakmecenassen uit de schaakgeschiedenis? Of het maar gewoon accepteren, dat het mooi het geweest, met vier landskampioenschappen op rij in de periode 2008-2012?
De club neigde in het seizoen 2011-12 naar het laatste. Het vinden van een nieuwe geldschieter leek in een periode van economische neergang een onmogelijke opgave. Er zat niets anders op dan erin te berusten. En bij de KNSB een vrijwillige degradatie uit de Meesterklasse aan te vragen.
Grenzeloos optimisme en ongebreidelde naïviteit zetten mij op andere gedachten. Er moest wat gebeuren. We gaan een nieuwe sponsor zoeken, riep ik op de club en ik kreeg veel meer medestanders dan ik had verwacht. Ik ga op mijn werk iets proberen, zei de een vol geestdrift. Ik heb ook een idee, zei ander met niet minder elan.
De eerste winst was binnen, er ontstond een sfeer van: schouders eronder, de mouwen opstropen.
Concrete resultaten bleven uit. Ik schreef zelf bedrijven aan. Dacht niet alleen aan een grote sponsor maar ook aan meerdere kleinere fondsenverstrekkers. Voor het geval ik beet zou krijgen, bedacht ik alvast iets waarmee ik een bedrijf zou kunnen overtuigen dat sponsoring interessant zou kunnen zijn.
Voor een garagebedrijf had ik de volgende tekst klaar liggen:

Uitwedstrijd?
Garagebedrijf Prima Karretje Hilversum-Zuid!

Starbucks zou een vestiging in Hilversum gaan openen. Ik had meteen een tekst klaarliggen:

Schakers drinken koffie
Goede schakers drinken Starbucks!

Ik lette op bedrijven die in reclame-uitingen iets met het schaakspel deden. Een brillenketen bijvoorbeeld, liet in een tv-commercial mensen turen naar een stelling op het schaakbord.

Oeps! Ld5 niet gezien?
Specsavers!

Ik zag op televisie, een van de commerciële zenders, een bedrijfspresentatie. De onderneming in kwestie had bij de ingang een schaakstuk op een sokkel geplaatst.
Ik zocht het e-mailadres op en bood het bedrijf aan het schaakimago – en daarmee de associaties die dat qua strategische planning en soliditeit kan oproepen, uit te breiden via sponsoring van landskampioen HSG.
Nooit meer wat van gehoord.

Op de sportpagina las ik het bericht over een curieuze gang van zaken bij voetbalclub De Graafschap, destijds eredivisionist. Het clubbestuur stuurde sponsor Centric de laan uit, omdat directeur Sanderink zich te veel bemoeide met het technisch beleid van de club. Wat een luxe situatie, een club die de sponsor de deur kan wijzen, dacht ik. Ik stuurde het bedrijf in kwestie natuurlijk een mail, sprak mijn verbazing uit over de actie van de Doetinchemse voetbalclub en bood als troost aan om nu een schaakclub te gaan sponsoren.
Ik kreeg een keurige ontvangstbevestiging, maar daar bleef het bij.

Een in het Gooi gevestigd softwarebedrijf, onderdeel van een succesvolle Amerikaanse onderneming, had als motto ‘The power to know’. Dat leek me op zich al een prima uitgangspunt voor sponsoring van een schaakclub. Bovendien was mij tijdens een bezoek aan het bedrijf opgevallen dat prominent bij de ingang een zitje met een schaakspel was ingericht.

Bingo, dacht ik. ,,Nee, we doen hier niet aan, we besteden elk jaar een groot bedrag aan een goed doel. Dat lijkt ons beter dan het steunen van kleine lokale initiatieven.” Klein? Het budget dat Van Oosterom voor HSG 1 beschikbaar stelde lag ver boven marktconform. Nergens anders was de ruif zo goed gevuld als bij het HSG van Van Oosterom.
Jammer dus.

Ook anderen die iets hadden geprobeerd, bleven met lege handen.
Ook de algemene sponsoroproep op de website leverde niets op: ‘Met uw steun vormen resultaten uit het verleden een garantie voor de toekomst’.

Al deze inspanningen zouden tot niets leiden, zoveel was toen wel duidelijk. Maar er heerste wel een sfeer op de club van: we moeten nu toch wel iets doen, anders zakt het als een plumpudding in elkaar. Te lang hadden we comfortabel geleund op de sponsoring. Dat kon ook, het succes kwam ons toch wel aanwaaien.

Er liep iemand op de club rond die al een paar op een algemene ledenvergadering had geprobeerd iets op de agenda te krijgen: een Beleidsplan. Met het nieuw verworven inzicht dat sponsoring een doodlopende weg was, kwam ik op het idee om hem te gaan steunen. Om de vrijgekomen positieve energie toch te gaan benutten, en snel.

Dat geschiedde: de samenwerking leidde tot het Beleidsplan HSG 2.0, in opdracht van de ALV, in slechts een paar maanden tijd in elkaar getimmerd, mede op basis van internetrondvraag onder de leden.

Met Mirko Lukács, want over deze buitenboordmotor zoals hij zijn rol bij de club zelf graag ziet, keek ik in november 2017 in ‘HSG-schaakcafé’ Dudok terug op die tijd. Ik vroeg hem naar zijn drijfveren. Waarom ging hij zich enkele jaren nadat hij in 2008 lid van HSG was geworden, zo manifesteren op de club?

Mirko vertelde hoe het voor hem is begonnen op een schaakclub in de Amsterdsamse Pijp, met de intrigerende naam Es’80. Het jaartal slaat vermoedelijk op het jaar van oprichting, de twee letters verwijzen naar de psychoanalyse van Freud. Kijk maar wat Wikipedia erover zegt.

De naam doet vermoeden dat het een dolle boel was op de clubavonden in het toenmalige buurthuis Quellijn. Dat klopt, herinnert Mirko zich. ,,Er was altijd rumoer, er werd veel gelachen en gedronken.” Bovendien kregen de clubavonden na sluitingstijd van het buurthuis een vervolg in de kroeg.

Nog vrolijker werd het ‘toch al rijke sociale clubleven’, toen vrouwenschaakclub Chesspot onderdak zocht bij Es’ 80. Chesspot, aanvankelijk een schaakvereniging exclusief voor vrouwen, was opgericht door Jeanne Potters. Voor buitenstaanders gold Chesspot als een club van feministische lesbiennes, waartoe de laatste drie letters in de naam ook wel aanleiding geven. Maar in een interview met CaissaNieuws, het (digitale) cluborgaan van de Amsterdamse schaakvereniging Caissa, heeft Jeanne Potters dat in november 2015 nadrukkelijk ontkend.
,,De naam chesspot is een afgeleide van mijn achternaam en heeft niets met mijn geaardheid te maken.”

Hoe het ook zij, de komst van de vrouwen naar Es ’80 gaf volgens Mirko een nieuwe dimensie aan het clubleven. ‘Het was de leukste tijd die ik op een schaakclub heb meegemaakt’.

Mirko vertrok met zijn gezin op een gegeven moment naar Zaandam en werd lid van ZSC Saende. ”Een meer serieuze club, maar wel met een vergrijzend en teruglopend ledenbestand.”

Het was zelfs zo erg dat de Zaanse club op de rand van de afgrond kwam te staan. In het Zaanse. ,,Maar ze wisten het tij te keren met een meerjaren-beleidsplan, met als speerpunt ledenwerfacties”. Het bracht de club weer boven Jan. ‘Ik had het hier dus zien werken’, aldus Mirko.

In 2008 bracht zijn werk hem naar Hilversum, waar hij de digitalisering van educatieve omroep Teleac ging opzetten.

Natuurlijk liep hij op een donderdagavond binnen bij HSG. Zijn indruk: ‘Wat een suffe boel’. Hij zag ‘alleen maar fanatieke schakers, puur op het spelletje gericht’.
Sssstttt!
Sssstttt!
Het commando klonk elke keer als iemand ook maar iets te hard praatte.

Met zijn ervaringen in Zaandam vers in het geheugen dacht hij: ‘Ik ga op de ledenvergadering iets roepen.”

De rest is alweer geschiedenis: het door hem bepleite beleidsplan kwam er, met als speerpunten: de jeugd, de interne competitie, het HSG Open, trainingen voor huisschakers en vrouwen.

Voor de jeugd moest in het najaar van 2017 tijdelijk een ledenstop worden ingevoerd.
Veel huisschakers zijn na de inleidende lessen lid geworden en spelen nu mee in de interne.
In zijn ruim 130-jarig bestaan had HSG nog nooit zo veel vrouwelijke leden als nu.
Het HSG Open stapelde de afgelopen jaren record op record wat het aantal inschrijvingen betreft.

In de crisis van 2012 zocht ik een nieuwe sponsor.
Ik vond een buitenmoordmotor, de ML2008.

Wim van der Wijk